Blue Flower

Zoals reeds in de inleiding is verteld was Domotica voor mij het startpunt om met de Raspberry Pi te gaan beginnen.
Domotica (ook wel huisautomatisering) is volgens Wikipedia het domein van huiselijke elektronica. Het woord "domotica" is een samentrekking van het Latijnse woord domus (huis) en tica wat afkomstig is van informatica, telematica en robotica. De officiële definitie van domotica is: De integratie van technologie en diensten, ten behoeve van een betere kwaliteit van wonen en leven. Bij domotica draait het dus niet alleen om integratie van techniek en bediening in de woning, maar ook om de dienstverlening van buitenaf naar de woning.

Ondanks dat domotica al vele jaren bestaat, de oudere lezers kunnen misschien nog wel "Het huis van de toekomst" van Chriet Titulaer herinneren dat al in de zomer van 1989 werd geopend, is domotica pas de laatste jaren goed van de grond gekomen.
Toch was het enkele jaren geleden hoofdzakelijk een nichemarkt omdat de producten vaak duur waren, er vele standaarden waren (en nog steeds zijn) die onderling niet of niet goed kunnen samenwerken en zodoende 'onbetaalbaar' en nodeloos ingewikkeld was voor de gewone man.

Met de komst van internet, geavanceerde wifi toepassingen, smartphones & tablets is domotica nu steeds beter bereikbaar geworden en kan er voor relatief weinig geld al het een en ander gerealiseerd worden dat later uitgebreid kan worden.

Omdat ik een aantal Klik Aan Klik Uit (KAKU) schakelaars in gebruik had om schemerlampen te kunnen schakelen via een afstandsbediening was de stap om dit uit te kunnen breiden naar bediening via een smartphone niet meer zo heel erg groot.
KAKU heeft zelf al een controlstation in het assortiment zitten om via je smartphone of tablet te kunnen schakelen maar ik had inmiddels al gelezen dat je met een Raspberry Pi en een zender/ontvanger, oftewel een transceiver veel meer kunt. Je bent dan niet gebonden aan KAKU alleen, maar je kunt nog veel meer.

Het gratis beschikbare Raspberry Pi pakket 'Domoticz' dat kant en klaar te downloaden is in combinatie met een 433 Mhz Transceiver van RFXCOM vormt een krachtig geheel, ondersteunt standaard KAKU, en is net zoveel uit te breiden als je zelf wilt. Naast het schakelen van lampen of andere elektrische apparatuur kun je er ook rookmelders, magneetcontacten voor deuren/ramen, diverse sensoren voor een weerstation (regen, temperatuur, wind), je thermostaat etc. etc. aanhangen zodat je dit allemaal kunt regelen. Omdat Domoticz volledig programmeerbaar is op diverse manieren van heel simpel tot heel geavanceerd kun je het zo gek maken als je wilt.

De nieuwste transceiver van RFXCOM ondersteunt nu ook Somfy zodat zelfs je zonwering, rolluiken en garagedeur te bedienen is. Het leuke van Domoticz is, dat het op een webserver draait op je Raspberry Pi en zodoende op zowel je Smartphone, Tablet en PC werkt zowel binnen je thuisnetwerk als via het internet. De mogelijkheden zijn werkelijk onbegrensd. Omdat de RFXCOM diverse protocollen ondersteund ben je dus niet alleen afhankelijk van KAKU maar werkt het vaak ook met onbekendere elektronica van bv. de Lidl of Action, zodat je voor relatief weinig geld hele leuke dingen kunt doen. Op internet zijn hele actieve forums te vinden die zich hier mee bezig houden. Een goed voorbeeld is het Domoticz forum op Tweakers.


Inmiddels heb ik mijn domotica systeem al flink uitgebreid en is de Raspberry Pi samen met de RFXCOM nog steeds het hart van dit systeem. Inmiddels is er al een tweede Raspberry Pi met Domoticz ingezet met z-wave producten. Het nadeel van KAKU is dat je geen terugmelding krijgt van een actie naar Domoticz. Stel je geeft het commando om een lamp aan of uit te zetten, dan wordt dit commando verstuurd, maar er komt geen terugmelding van de lamp of deze daadwerkelijk is aan of uitgegaan.
Natuurlijk kun je dit snel genoeg zien (als je thuis bent), maar soms is dit niet handig als je de lampen bijvoorbeeld via internet schakelt terwijl je niet thuis bent. Het z-wave protocol lost dit probleem op, er is altijd een terugmelding en wat ook belangrijk is, is dat bij z-wave de producten de binnenkomende signalen die niet voor hun zelf zijn, weer direct uitzenden. Hiermee kun je het bereik van het netwerk dus vergroten. Je krijgt dan een Mesh netwerk. Dit geldt overigens wel alleen voor z-wave produkten die continue aan het vaste stroomnet hangen; Op batterijen werkende produkten, zoals sensoren, hebben geen mesh netwerk functionaliteit.
Ik zal een voorbeeld geven hoe dit werkt. Stel je hebt 3 rookmelders, op elke verdieping één, via RFXCOM aan Domoticz 'hangen'. Diegene die het verste weg hangt, die op de zolder, moet nog steeds 'contact' maken met de transceiver. De transceiver moet je dus op een centrale plaats in je huis neerzetten. Afhankelijk van de constructie van je woning (veel gewapend beton zorgt voor een slechtere ontvangst) is het bereik van de RFX antenne soms net niet ver genoeg en dan wordt die rookmelder niet of slecht bereikt. Heb je nu z-wave rookmelders dan is het probleem snel opgelost. Want als je op iedere verdieping een rookmelder hebt hangen dan gaat het signaal via de rookmelder die het dichtste bij hangt naar de volgende en dan weer naar de volgende. Ook de terugmelding van het signaal gaat op die manier. Kortom het werkt dus altijd!

RazBerry z-wave module

Het nadeel van z-wave is dat het weer duurder is in aanschaf van de producten.
Het voordeel daarentegen is dat je bij Domoticz zowel z-wave als RFXCOM door elkaar heen kunt gebruiken. Je kunt de Raspberry Pi naast de RFXCOM transceiver namelijk ook voorzien van een z-wave module via een USB stick (zie afbeelding hieronder) of via een speciale uitbreiding op de GPIO de RazBerry (zie afbeelding hierboven). Ik heb er zelf voor gekozen om z-wave en Domoticz om een tweede Raspberry Pi te installeren. De reden hiervoor is dat ik de Raspberry Pi met z-wave alleen wil kunnen bedienen als ik thuis ben en niet via het internet. Doordat ik 2 verschillende Domoticz Pi's gebruik heb ik ook meerdere Apps op mijn telefoon staan zodat ik precies kan zien wat ik wil bedienen.
Op deze manier kun je dus zelf kiezen wat je op welk protocol wilt doen en zoals al eerder gezegd, je kunt het zo gek maken als je wilt.

z-wave Stick

Inmiddels is Domotica nu echt van de grond gekomen, temeer omdat er enkele grote bedrijven zoals Google, Apple en ook Microsoft in deze wereld zijn gestapt en al diverse overnames hebben gedaan om snel deze markt te kunnen penetreren. Persoonlijk denk ik dat Domotica steeds gewoner gaat worden en niet alleen maar speeltjes zijn voor de 'computerfreaks' of elektronica hobbyisten. Ook het 'Internet of Things' waarin steeds meer (huishoudelijke) elektronica en zelfs auto's voortaan een permanente internetverbinding hebben gaat hier aan bijdragen. Zo heeft bijvoorbeeld Mercedes-Benz in hun nieuwste modellen een internetverbinding die via Google Nest (de slimme thermostaat van Google) de verwarming in je huis op basis van GPS coördinaten kan schakelen! Je verwarmingsketel weet dan wanneer je thuis komt en gaat dus vooraf het huis al verwarmen. Dit is geen toekomst meer, maar anno 2017 al een tijdje mogelijk. Dus ook als je geen Mercedes hebt, maar wel een smartphone, domoticz en een slimme thermostaat!!!

Als je meer informatie wilt met betrekking tot Domoticz en de Raspberry Pi neem dan gerust contact met mij op.